De oorsprong van de hits
80’s klassiekers en hun oorsprong
(o) I-Ten – Alone (1983). Project van Tom Kelly en Billy Steinberg, als duo verantwoordelijk voor het schrijven van vele classics als ‘True colors’ (Cindy Lauper), ‘Like a virgin’ (Madonna), ‘ Eternal flame’ (The Bangles) en ‘So emotional’ (Whitney Houston). Ook met ‘Alone’ blijkt dat de 2 schrijvers er weer er classic bij hebben, zij het 4 jaar later.
oorsprong van Home » Hit en origineel »
Origineel: Funk Inc. – Kool is back (1971), is op zijn beurt weer een gelijknamige cover van Kool and the Gang. Producer Trevor Horn (ook nog even zanger en gitarist van Yes) gebruikt de drumbreak van Funk, Inc als sample en gooide wat drums van het nummer door de Fairlight (eerste 8-bit digitale sampler)-blender en was de groep -nota bene een prorockband- misschien wel de eerste met een breakbeat-sample.
‘Owner of a lonely heart’ was een track waar de platenmaatschappij aanvankelijk geen vertrouwen in had. Ook het Yes-publiek zal zich rot zijn geschrokken, zo’n compact nummer van 3 minuten. Ze waren toch de uitgesponnen tracks van vaak over de 10 minuten gewend. Uiteindelijk werd het één van de grootste hits uit het decennium. In de VS haalde het de #1-positie, terwijl het in de UK met #28 ruimschoots beduidend minder succesvol was. Daar stond ‘Relax’. Toevallig of niet, dit was ook een Trevor Horn-produktie. In ons land reikte het tot #2 in de vaderlandse Top 40. Een remix van Max Graham uit 2005 kon dat resultaat niet evenaren met een plek 18 .
Origineel: Dianne and Annita – A Groovy Kind of Love (1965). Een nog jonge Carole Sager, later de vrouw van Burt Bacharach schreef dit nummer met Toni Wine. Naar eigen zeggen schreven ze het in slechts 20 minuten. Diane Hall en Annita Ray vormden begin jaren ’60 dit vrouwenduo, ook wel gepresenteerd als “the Bookends“. Deze oorspronkelijke versie hebben de schrijvers waarschijnlijk gebaseerd op ‘Sonatina in G Major, op.36 no. 5’van pianovirtuoos Muzio Clementi.
Vele artiesten hebben in de loop van de jaren een cover van A Groovy Kind of Love opgenomen. Daaronder Patti LaBelle, Gene Pitney, Petula Clark, Sonny & Cher, maar ook een Finse versie ‘Rakkaus graniittimme on’ door Anita Hirvonen. Liefhebbers van Franse chansons kunnen hun hart ophalen bij ‘Le même chemin‘ (1966) van Richard Anthony. Okee, nog één dan, een Portugese versie uit 1967 van The Brazilian Bitles (Beatles-coverband) met de titel ‘Faz Feliz Assim ‘. Maar de bekendste uitvoering voor de release van Collins was toch die van The Mindbenders uit 1966 (hit in UK). Luister hieronder naar de grote hitversie, het origineel van A Groovy Kind of Love en dat klassieke stuk van Clementi.
Origineel: Shocking Blue – Venus (1969). Op 7 februari 1970 bereikte Shocking Blue als allereerste Nederlandse band of artiest een nummer-1-hit in Amerika. Na ‘Venus‘ volgden nog veel andere songs die het goed deden in de VS, waaronder ‘Mighty Joe‘ en ‘Never Marry a Railroad‘. Aanvankelijk was het geschreven als B-kant van single ‘I am a woman’, maar na de opnames hoorde schrijver/gitarist Robbie van Leeuwen meer potentie. Hij overtuigde label Pink Elephant het als A-kant uit te brengen. Het door Tim Rose geschreven ‘The Banjo Song’, uitgevoerd door The Big Three (1963) zou de inspiratie zijn voor Venus. Deze kun je onder dit artikel beluisteren. Op zijn beurt zou The Banjo Song dan weer gebaserd zijn op ‘Oh! Susanna‘ (geschreven 1848, 1e opname 1916). Maar zeer bijzonder was dus een nummer 1-notering in zowel de VS, Zwitserland en Italië als Spanje, Frankrijk en Canada. In ons eigen land kwam het tot 2 keer (1969 en 1970) aan toe niet verder dan positie nummer 3!
Siobhan Fahey (die in 1988 de groep verliet om Shakespears Sister te beginnen) was degene die de druk opvoerde om er een Hi-NRG-versie van te maken. De oorspronkelijke produktie had muzikaal meer weg van het Shocking Blue-geluid. Niets mis mee op zich, maar niet voor Bananarama, die na wat geflopte singles weer een grote hit nodig had. Als voorbeeld namen ze ‘You Spin me around’ van Dead or Alive, één van de eerste Stock Aitken Waterman-produkties. Het bijzondere tijdens de opnamens was het binnenroepen van de zangeressen, elke vocalist neemt normaal gesproken apart zijn/haar stem op. Maar Sara, Siobhan en Keren namen hun stemmen altijd gezamelijk op, dus met zń drieën achter één microfoon. Ze kregen hun zin, want de produktie was behoorlijk dancegericht, in de stijl van You spin me around. Het ingetogen origineel was nu verworden tot een partysong met halverwege een lekker overdreven “Woooww”. (Bron)
De ontvangst van de Bananarama-versie van Venus was overweldigend met een #1-notering in Canada, VS, Zuid-Afrika, Nieuw-Zeeland, Zwitserland en Finland. In het thuisland viel een #8 natuurlijk wat tegen, in ons land werd #4 en in Vlaanderen #6 behaald. Dat is redelijk vergelijkbaar met het origineel van Venus..
Origineel: Wilson Pickett – 634-5789 (Soulsville, U.S.A.) (1965). Eddie Floyd (vooral bekend als autheur van ‘Knock on wood’) en Steve Cropper (Booker T. & the M.G.’s) schreven het nummer.Beiden waren op dat moment werkzaam bij Stax Records. De laatste was overigens ook co-autheur van ‘Sittin’ on the dock of a bay’, van Otis Redding. Op de achtergrond van Pickett’s uitvoering is ook Patti LaBelle (later bekend van ‘Lady marmelade’) ook te horen. Het nummer was een ode aan Marvelettes-hit (mede geschreven door Marvin Gaye) ‘Beechwood 4-5789′. In de jaren ’60 bestonden telefoonnummers nog uit 7 getallen, waarvan de eerste 2 het kengetal vormde van de plaats. 634-5789 was niet een bewust gekozen nummer, maar na meerdere gepoogde variaties bekte dit wel lekker. Toen Tim Dowd hielp met de produktie en Cropper hem vroeg naar het geheim van Motown hits, verklaarde deze het volgende:
“Well, if you start writing your lyrics on the downbeat, on the beat, you’ll get more of a singalong effect instead of just telling a story and singing it where the words fall.”. Dit gebeurde ook met elk getal uit hun nieuwe nummer en een hit was geboren. In de r&b-chart prijkte het 7 weken bovenaan, in de reguliere Billboard 100 kwam het tot plek 13.
Tina Turner behoeft geen nadere introductie, haar kennismaking met Robert Cray wel. Cray kennen we hier vooral van zijn 2 hits ‘Right next door’ en ‘Don’t be afraid of the dark’. Maar hij scoorde een jaar eerder (in 1986) al met single ‘Smoking gun’ en zijn bluesspel was ook Keith Richards al opgevallen en kreeg via hem een plek in de band van Chuck Berry in de film over diens leven. Niet veel later opende hij een concert voor een groot voorbeeld van de bluesgitarist, namelijk Eric Clapton. Maar ook Tina was gecharmeerd van Cray en nam hem mee op tour als voorprogramma. Op dit nummer laat Cray zijn gitaar achterwege en laat horen over grote vocale talenten te beschikken. Hun singleversie (alleen gereleased in Nederland, België) van 634-5789 bereikt hier in ons land #15, in België 10 plaatsen lager. Andere coverversies komen van o.a. Ry Cooder (1980) en Bon Jovi (1996), ook schrijver Floyd (1967) en Cropper (1982) namen een versie op.
Origineel: The Platters – The Great Pretender (1955). Deze Amerikaanse rhythm and bluesgroep was in de 2e helft van de jaren ’50 ongekend populair. Met nummers als ‘Only you’, ‘My Prayer’ en ‘Twilight Time’ waren de leden vaste gasten in de charts. Dat was nog net te vroeg voor de eerste officiële chart in ons land, Tijd voor Teenagers Top 10.
The Great Pretender, geschreven door hun manager Buck Ram, bereikte in de VS (Billboard Hot 100) de bovenste plek, in Engeland #5. Het thema van de originele uitvoering wijkt af van de bovengenoemde van Freddie. The Platters hebben het namelijk over een man met gebroken hart, die doet alsof het prima met hem gaat. The Platters is aanvankelijk een mannengroep, maar op dit nummer is ook de vrouwenstem van Zola Taylor te horen. Zij wordt -pas jaren later- ook officiëel toegevoegd als groepslid. Het schijnt dat Chrissie Hynde haar band Pretenders heeft vernoemd naar het nummer.
In het nummer komt de volgende passage voor:
“Oh yes, I’m the great pretender, just laughing and gay like a clown.”
Het nummer is dusdanig gedateerd dat term “gay” nog helemaal niets sexueels betekent. Het betekent dan nog vrolijk, onbezorgd, iets dat in 1987 dan wel anders is. Het is niet bekend of Mercury er wel iets sexueel mee bedoelt of dat dit toevallig bij de tekst hoort. Mercury vindt het nummer prima bij zijn soloreportoire horen en neemt het zonder zijn Queen-genoten op. Drummer Roger Taylor is samen met een andere goede vriend Peter Straker wel in de videoclip te zien als dragqueen. Hierin verzorgen ze dan ook de backing “ooh’s”. Maar ook andere rollen uit clips van Queen-classics als ‘I want to break free’ en ‘Radio ga ga’ komen voorbij.
Het levert Mercury uiteindelijk een hit op in een groot deel van Europa en Nieuw-Zeeland, in de VS doet het niks. In ons land bereikt het #9, in België (#6) en UK (#4) doet Great Pretender het net even beter. Overigens zijn er ook nog coverversies van o.a. Sam Cooke (1960), Rod Stewart (1982) en Dolly Parton (1984). Maar luister ook eens naar de Nederlandstalige bewerking van Drukwerk uit 1984, ‘Kapsones’.
En het origineel:
Origineel: Coal Kitchen – Keep on Pushin’ (1977). Het vocale “Push it” wordt hieruit gesampeld.
Origineel: James Brown – There it is (1972). Het vocale “Aww..hit it” wordt dan niet gesampeld maar wel op precies dezelfde manier gebruikt.
Origineel: The Kinks – You really got me (1964). Zelfde verhaal als met de James Brown-track hierboven, nu gaat het om de tekst:
“Boy, you really got me going
You got me so
I don’t know what I’m doing”
Okee, Kinks hadden het gericht aan “girl…”
Halverwege 1985 ontmoette de in Brooklyn geboren Cheryl James, Sandra Denton uit Queens tijdens hun opleiding als verpleegkundige. Ook werkten ze beiden ze bij Sears met collega Hurby Azor, die muziekproductie studeerde. Met hem namen de dames de single “The Showstopper” op. De single kreeg wat airplay op een rapradioprogramma in New York City, waarna het het officieel werd uitbracht.
Het nummer bereikte nummer 46 in de Billboard R & B-hitlijst.
Met het succes van “The Show Stopper” veranderden de dames de naam van de groep in Salt-N-Pepa. Daarnaast voegden ze DJ Latoya Hanson aan de groep toe, een jaar later vervangen door Diedra “Spinderella” Roper. Het damestrio betrad de muziekindustrie in een tijd waarin men dacht dat hiphop een rage was. Hierdoor waren grote platenmaatschappijen erg terughoudend om hiphopartiesten te contracteren, dus werd er veel uitgebracht onder onafhankelijke labels. Salt-N-Pepa maakte hun impact op hiphop door als een van de eerste volledig vrouwelijke rapgroepen te opereren en veranderden daarmee het uiterlijk van hiphop.
Het doorbraak succes kwam uitgerekend met opvuller, B-kant ‘Push It’ van de 12″ single “Tramp” in 1987. Dj Cameron Paul uit San Francisco maakte een remix van ‘Push It’, dat spontaan een radio hit werd. In allerijl werd het nummer als single uitgebracht en toegevoegd aan het debuutalbum ‘Hot, Cool & Viscious’. Het zorgde ervoor dat er meer dan 1 miljoen exemplaren werden verkocht in de VS, waarmee ze de eerste vrouwelijke rapact waren die de gouden en later de platina status behaalden. Ook ‘Push It’ behaalde platina, en ontving een nominatie voor een Grammy Award. Alhoewel een internationale hit, waren Nederland en België de enige landen waar het nummer 1 stond.
In 2016 verscheen er een remix van ‘Push It’ van de dj en remixer Lotus en het Duitse producer duo Spyzr, het nummer telt al bijna 10 miljoen luisteraars op Spotify.
Op 5 maart 2021 kwam dit nummer opnieuw uit, nu in de ‘El Profesor’ remix. Deze Franse DJ heeft zich vernoemd naar een karakter uit de televisie serie ‘La Casa Del Papel’, en had in 2018 een internationale hit met ‘Bella Ciao’, een oud Italiaans verzetslied, eveneens afkomstig uit dezelfde serie. Gek genoeg deed dit nummer in Nederland helemaal niets. Ook de remix van Push It! kwam nergens in de hitparades, het is maar afwachten of het in de ‘El Profesor’ mix wel het geval is. Salt-N-Pepa wordt daar ook keurig bij vermeld.
Met dank aan: Ben Striesenou
Origineel: Marion Sinclair – Kookaburra (1932). Het is moeilijk aan te geven van wie de eerste opname was, vandaar dat mevrouw Sinclair de credits krijgt voor het lied. Ze schreef het liedje over de vogel voor een schoolkamp:
“Kookaburra sits in the old gum tree
Merry, merry king of the bush is he
Laugh kookaburra, laugh
Kookaburra, gay your life must be”
Het werd uiteindelijk een bekend Australisch kinderlied, maar hoe komt de melodie hiervan terecht in een bekende popsong? Dat is iets waar geen éénduidig antwoord op zal komen, al verdient dat natuurlijk wel een toelichting. Zanger Colin Hay en Ron Strykert schreven het nummer, dat een beetje nationalistisch aandoet. Toch gaat het over het verlies van de ware spirit in Australië, het plunderen van waardes door hebberige mensen. Zanger Hay (geen familie van Earring Barry, wél oom van zangeres Sia) vergeleek het met Springsteen’s Born in the U.S.A. Ook zo’n ogenschijnlijk nationalistisch aandoend nummer, waarbij de werkelijke tekst juist overheidkritisch was. Maar Down Under was dan weer niet zo politiek geladen als Bruce’s hit van een paar jaar later.
Maar waar het hier over gaat is de fluitmelodie uit Down Under van Greg Ham. Deze zou zijn afgeleid van kinderlied ‘Kookaburra’ van Marion Sinclair, al kraaide daar lang geen kookaburra naar..Het was een onschuldige TV-quiz die de hele heisa in 2007 op gang brengt met de vraag:
What children’s song is contained in the song Down Under?’ Het antwoord was: ‘Kookaburra’,” aldus de quismaster. Het leidde tot telefoontjes en e-mails richting Larrikin Music, de huidige eigenaar van het kinderdeuntje. Die roken geld en brachten Men at Work voor de rechter in 2009. Vele muziekliefhebbers zouden zich weinig druk maken, toch kwam de rechter met een vergezochte uitspraak. Er zou toch inbreuk zijn gemaakt op de Larrikin’s copyright, want: “Down Under” reproduced “a substantial part of Kookaburra.” Een onverwachte uitspraak die hun sporen naliet bij de Men at Work-leden en Greg Ham in het bijzonder. Zijn fluitspel zou na al die jaren een kopie zijn geweest van de melodie van een kinderlied, hakte er zwaar in bij hem.
Al zou het geldelijk maar gaan om 5% van de opbrengsten met terugwerkende kracht tot 2002, het ging om prestige. Het heeft Hay miljoenen gekost om te procederen, maar geld was bijzaak aldus de frontman van Men at Work:
“I’ll go to my grave knowing ‘Down Under’ is an original piece of work. In over 20 years no one noticed the reference to ‘Kookaburra.’ Marion Sinclair never made any claim that we had appropriated any part of her song, and she was alive when ‘Down Under’ was a hit. Apparently she didn’t notice either.”
Eigenlijk is de enige original van Down Under van de groep zelf, al is die nog zéker de moeite. Het verscheen al in 1980 als b-kantje van lokale single ‘Keypunch Operator’ en is niet de versie die we kennen. Toch is dit de originele uitvoering, die tegelijkertijd duidelijk maakt hoe bepalend een kwalitatieve produktie kan zijn. Luister hieronder naar de eerste versie en vergelijk deze met de bekende versie. Vergelijk dan ook meteen de fluitmelodie van Down Under met de melodie van Kookaburra.
Noemenswaardige coverversies komen overigens uit de meest uiteenlopende hoeken. Zo zijn er versies bekend van onder meer James Last, Ringo Starr, Terrorvision wn Pennywise.
Origineel: Jimmy Cliff – Trapped (1972). Jimmy Cliff, geboren als James Chambers, verhuisde in 1966 naar Londen, en kreeg een platencontract bij Island Records. In 1969 volgde zijn wereldwijde doorbraak met ‘Wonderful world, beautiful people’. Hij was daarmee naast Desmond Dekker een van de eerste artiesten die de wereld kennis liet maken met reggae. In Nederland volgden daarna enkele singles, waaronder ‘Wild World’, een cover van Cat Stevens (zie ook Father and son) in 1970 doorstootte naar de 2e plek in de Top 40.
Pas 13 jaar later lukte het Cliff weer om de top 10 te bereiken met ‘Reggae Night’.
In 1972 kwam de single “Trapped” uit, door hem zelf geschreven, en geproduceerd door Cat Stevens. Het werd nergens een hit, en kwam op een moeilijk te vinden verzamelaar ‘Goodbye Yesterday’ terecht, mid-jaren 70.
Mogelijk is het deze verzamelaar dat Bruce kocht op Schiphol in 1981, toen hij Europa aan deed tijdens de ‘The River Tour’. Hij stond dat jaar twee avonden in Ahoy, Rotterdam. Op het aangekochte cassettebandje stond onder andere het nummer ‘Trapped’. Het nummer beviel The Boss zo goed dat hij besloot om dit nummer zelf live te spelen tijdens zijn concerten. Hij paste het arrangement aan naar een rockversie voor zijn The E-Street Band. Een maand na de aankoop, op 29 mei 1981 speelde hij het nummer voor het eerst live in Wembley Stadion.
De live versie, die sinds 2016 in de Top 2000 staat, is opgenomen in The Meadowlands Arena, New Jersey, tijdens de ‘Born In The USA Tour’, 1984. Toen er in 1985 verschillende artiesten werd gevraagd een track aan te leveren voor het We Are the World (album)‘, leverde Bruce het nummer ‘Trapped’ aan. Afgezien van de titeltrack, was Trapped het meest gedraaide nummer van het album op de radio. Alhoewel het nummer niet was uitgebracht op single, behaalde het wel de eerste plaats in de “Hot Mainstream Rock Tracks”. Hier bleef het drie weken staan.
Vanwege de cover door Springsteen kreeg ook Cliff weer aandacht en kon hij later in 1985 deelnemen aan de gelegenheids-formatie Artists United Against Apartheid. In november 1989 zongen Cliff en Springsteen het nummer samen tijdens het concert van Cliff in Ashbury Park, waar Bruce Springsteen zijn carrière begon.
“Trapped” verscheen pas in 2003 op een verzamel album van ‘The Boss’, nota bene op een Bonus Disc.
Met dank aan: Ben Striesenou
Origineel: Jon & Vangelis – State of Independence (1981). Jon Anderson, zanger van progressieve rockband Yes, zong al in 1975 mee op Vangelis’ album Heaven and_Hell. Als Yes-toetsenist Rick Wakeman de groep verlaat (niet voor de eerste keer), draait Vangelis mee tijdens wat oefensessies. Dat wordt geen succes, want de muzikale ideeën tussen hem en de rest van de band zijn te groot. Toch blijkt zijn band met Anderson meer dan prima en de twee besluiten een duo te vormen. Dat resulteert tot succesvolle tracks als ‘Hear you now’ en het melancholieke ‘I’ll find my way home’ (1981).
Na de eerder genoemde singles was State of Independence de 3e single van het duo, maar werd nergens een hit. Dit zal vooral te maken hebben gehad met de lengte (7:56 min) van het nummer, dat tot weinig radio-airplay leidde. Naast de van Vangelis kenmerkende synthesizer-sequencer is ook de saxofoon (Dick_Morrissey) duidelijk aanwezig. De stem van Anderson zal voor de mensen die alleen de versie van Donna Summer kennen wel gek klinken. Zijn teksten zijn nogal meditatief en gaan vooral over het zoeken naar de waarheid. Verwijzingen volgens Anderson naar Caraïbische meditatie, dat weer terug leidt naar Afrika, vooral Ethiopië. Het land waar de muziek uiteindelijk uitmondde in reggae en calypso, dat soort ritmes. Die dan ook te ontwaren zijn in de Jon & Vangelis track.
Voor Donna Summer moest haar versie van dit nummer een positieve wending geven aan haar carrière. Ze was -zoals ze dat zelf stelde- haar bubblegum-periode wel zat. Nummers als ‘Love to love you baby’ en Mac Arthur Park was ze wel beu en kreeg hierbij hulp van David Geffen en Quincy Jones. Het netwerk van de laatste leverde een bezetting op van ongekende waarde. Jones was in deze periode ook bezig met Michael Jackson (het legendarische Thriller was in de maak). Zodoende kon hij ook muzikanten als Jeff Porcaro en David Paich (beide van Toto) meenemen.
Maar vooral het koor bestaat uit een absolute sterrencast: Michael Jackson, Lionel Richie, Diana Ross, Dionne Warwick, Stevie Wonder. Het is maar een deel van het koor, waarbij de eerstgenoemden hierdoor op het idee kwamen hier meer mee te doen. Later schreven de twee ‘We are the World’ (USA for Africa). Deze vrucht werd dus geboren tijdens de opnames van State of Independence. Voor Donna Summer was dit nummer wel haar magnum opus:
“Voor mij is het een universeel geestelijk lied. Ik vond het erg goed en ik had het gevoel dat ik het oprecht vanuit mijn ziel kon zingen.”
Summer had met haar versie een dikke hit, maar vooral in Europa, met ons land voorop (#1!). In de VS deed het gek genoeg niet zoveel met #41. De oorzaak laat zich niet zo makkelijk raden, wellicht weten Europeanen kwaliteit wat beter op waarde te kunnen schatten. Maar eerst tijd om cover en original eens te vergelijken met elkaar..